ViBA-Oudbestuursblog
Anne Ubbels (oud bestuurslid VIBA)
De neus
Op een zomeravond fietst ik van het station naar huis. Het begint te schemeren en alle zintuigen -mijn neus in het bijzonder- draaien op volle toeren. Ze laten mij de dimensies en structuren van het landschap ervaren. Fietst u even met mij mee?
De geur van vochtige grond, het doffe getik van druppels op mijn jas en het gesis van de banden op het wegdek vertellen me dat het heeft geregend. Het gekwetter van de vogels laat horen hoe hoog de bomen zijn, de overheersende zoete geur vertelt me dat het bloeiende linden zijn. Even doet een kamperfoelie mee, daarna nemen de linden het weer over. Plotseling een snerpend geluid en de geur van mengsmering: een brommer. Even plotseling verdwijnen stank en lawaai: hij rijdt hard! De geur van diesel en het geluid van een kapot broodrooster laten me weten dat een oud busje optrekt.
Aanzwellend en afnemend autogeraas: het viaduct onder de snelweg. De geluiden verdwijnen in de verte, dichtbij alleen het geklots van water en het geschreeuw van een meeuw. Een grote plas toont zich in grijstinten, lichtjes van bebouwing en auto’s aan de horizon. Een verkoelend waterwindje bindt de strijd aan het de zomerhitte die het gebouw aan de andere kant nog kwijt moet. Ik zet een tandje bij en laat het geluid van sissende banden onder me: het fietsersbruggetje. Een intense rozenlucht vertelt me dat ik de meterslange bermbegroeiing van roze-witte waterverfroosjes passeer. Daarna laat ik me uitbollen, de groene geur van pas gemaaid gras en de penetrante stank van de honden uitlaatroute tegemoet. Ik denk aan mijn vakantie, aan het lichtste verzet op mijn fiets, de verkoelende zweetdruppels op mijn hoofd, het gerasp van een tractor gecombineerd met dikke diesellucht, even later gevolgd door een gigantische wolk lavendel.
Overweldigd door wat mijn zintuigen me in 20 minuten vertellen over driedimensionaal ontwerpen, luchtvochtigheid, temperatuur, reflectie, absorptie, licht, kleur, decibels, accumulatievermogen, etc., vraag ik me af waarom geur een ondergeschoven kindje is in de ontwerpwereld. Geuren beklijven, maken herinneringen los en bepalen of je ergens graag komt/blijft. Ze vertellen over seizoenen en weersgesteldheid, ze geven ontwerpen een extra dimensie. Mijns inziens is de tijd rijp om geur als dynamisch ontwerptool op het programma te zetten en de neus te trainen door middel van ervaringsonderwijs.
Ik wens u een geurige zomer toe!
…maar eerst nog de winter door. Bovenstaande editorial schreef Anne Ubbels in 2009 in ‘Gezond Bouwen & Wonen’. Het is een mooie toelichting op haar doorgeefvraag in het interview dat Wilco haar afnam.