Thijs Brienen: kritisch optimist door muziek gedreven 
Wie ben je?
„Thijs Brienen, 36 jaar oud en woonachtig in Den Bosch. Geboren en opgegroeid in Heesch, oosten van Brabant. Van beroep architect. Mijn opleiding HBO bouwkunde ook gevolgd in Den Bosch, en daarna de master gevolgd aan TU Delft. Daar de specialisatie gedaan en afgestudeerd in de richting hergebruik en herbestemmingen.“
Hoho, niet te snel. Wat hoor ik op de achtergrond?
„Je gehoor is goed, Wilco! Dat was het Londens Symfonieorkest. Ik ben een groot muziekliefhebber met brede smaak. Geen moment zonder muziek op de voor- of achtergrond! Tegenwoordig regelmatig afgewisseld met het beluisteren van interessante podcasts. Neo-klassiek is mijn actuele ontdekking, zoals Simeon ten Holt’s Canto Ostinato. Het mag ook electronisch. Ooit gehoord van Nils Frahm? Heerlijk meditatief. Prettig omdat ik snel ben afgeleid, snel beïnvloedbaar door geluiden van buitenaf. Muziek werkt voor mij als een drug.“
Uw redacteur fotografeerde Thijs achter zijn laptop voorafgaand aan het VIBA-café van 11 mei. Ogenschijnlijk concentreert hij zich hier prima.
In welke situatie luister je naar welk soort muziek? Als tegengeluid? Als inspiratie? Kun je voorbeelden geven? Dan kunnen we het ook eens uitproberen.
Nu vraag je me wat… Als ik eenmaal op gang ben met artiesten, ben ik lastig te stoppen. Maar hier een ‘kleine’ greep uit mijn repertoire
Het meest luister ik naar fijne muziek op de achtergrond als Gidge, Kiasmos, Khruangbin, Weval, Niklas Paschburg, the XX, Paulo Nutini of Bonobo.
Om tot rust te komen luister ik bijvoorbeeld naar Olafur Arnolds, Cigarettes after Sex en London Grammer, maar ook een Beethoven of Chopin komt voorbij.
En voor een goede activerende en energieke muziek kan ik ook naar Moderat luisteren met bijvoorbeeld ‘A new error’ of M83. In de melancholische momenten wordt bijvoorbeeld een Leonard Cohen, The National of Isaac Gracie, Warhaus, Radiohead, Sigur Ros, Ben Howard of Alt-J aangezwengeld. Anderzijds voor een goed feestje word ik blij van The Cat Emire, Che Sudaka, Splendid, Jungle by Night, Parcels, Polo&Pan of oude helden als Ray Charles, Bil Withers of Nina Simone.
Jaren geleden werd mijn luistergedrag door het grote muziek platform eens omschreven als ‘een avonturier’. Die term vind ik wel toepasselijk. Alles behalve R&B en Hiphop sta ik voor open.
Luister je alleen of bespeel je zelf ook iets?
Zelf bespeel ik piano en synthesizers. Jaren als toetsenist in een coverband gespeeld, maar inmiddels enkel nog een thuis-hobbyist. En zeker te weinig…
En verder?
„Ook ga ik in de avonden graag naar lezingen en bijeenkomsten over sociaal/maatschappelijke issues zoals bij discussieplatform ‘Ruw’ in Den Bosch, pakhuis de Zwijger en voorheen bij HumanityHouse en Nutshuis in Den Haag. Sporten is iets waar ik niet de meest fanatieke in ben, maar doe dat vooral recreatief / voor plezier. Naast hardlopen en tochtjes met de racefiets, ben ik afgelopen jaar begonnen met badminton. Verder maak ik tijdens de laatste vakanties met mijn vriendin graag hike tochten en staat er voor deze zomer een fiets vakantie, waarschijnlijk in Scandinavië, op het programma.”
Vriendin? Online of real life?
„Dat is een leuk verhaal. Mijn vriendin is Duits. Vier jaar geleden was ik solo op fietstrektocht in België. Zij ook, en stonden we op hetzelfde campingveldje. De vonk sloeg over aan de picknicktafel. We kwamen er achter dat we ook eenzelfde passie delen: ik was architect en zij studeerde ervoor. Ernaast heeft ze een passie voor verloskunde. Na diverse stages in beide vakken heeft ze gekozen voor verloskunde.“
Interessant: beide zijn creatieve beroepen, zij het dat je niet zelf maar de ander laat creëren.
„Klopt, maar in beide gevallen kom je pas tot een echt goeie creatie als het een co-creatie wordt. De balans bij een zwangerschap ligt natuurlijk wel iets anders.“
Nog even over jouw leeftijd….
Ik ben meer dan het dubbele, wat ga je met de volgende 36 jaar doen?
„Goeie vraag. De eerste 36 heb ik vooral gebruikt om te studeren en ‘wijsheid’ tot me te nemen. Na de volgende 36 zal het wel ‘mijn’ pensioenleeftijd zijn. Dat wordt de centrumperiode in je leven waarin het moet gebeuren.“
Hoe ambitieus Thijs daarbij is, gaan we nu horen.
Wat doe je?
„Als architect werk ik deels zelfstandig en sinds kort ook deels bij een adviesbureau dat zich richt op de verduurzaming van corporatie woningen. De zelfstandige opdrachten zijn met name particuliere opdrachten en af en toe monumentale objecten. Binnen het adviesbureau werk ik aan de opdrachten waar als gevolg van verduurzaming- en verbeterplannen esthetische aanpassingen aan gebouwen moeten plaatsvinden.
Mijn aanstelling is zeer recent, waardoor ik nog niet uitgebreid op deze ervaringen kan ingaan. Wel zie ik het als mijn missie om hier ook de planontwikkelingen zo veel mogelijk met ecologisch eerlijke materialen en oplossingen in te vullen. Ook aandacht voor klimaat adaptief en natuur-inclusief bouwen proberen we onder de aandacht te brengen en integraal mee te nemen.“
Modewoorden voor de gewone man/vrouw!
„We zijn juist nu bezig met heldere en (vanzelf)sprekende voorbeelden te tonen in brochures voor die gewone mens. In diagrammen, schema’s en plaatjes over onderwerpen als isoleerprincipes, klimaat adaptief bouwen en andere veel voorkomende thema’s binnen de sociale woningbouw.“
Wil je jouw architectuur-missie nader verklaren?
„Mijn master in Delft was helemaal gericht op hergebruik en herbestemming. Ik denk dat ik daar voor de rest van mijn loopbaan door geïnfecteerd ben. Dat betekent dat ik altijd in een bestaande context bezig ben als onderdeel van het verhaal in de tijdsgeest en geschiedenis: wat is daar ooit gebeurd? Ik probeer mij daarin te voegen met respect naar het bestaande en historische.“
Kun je voorbeelden duiden?
Dan denk ik bijvoorbeeld aan de realisatie van een mantelzorgwoning in een voormalige kippenschuur/orangerie als onderdeel van een rijks-monumentaal complex. Hier is de oude schuur in zijn vorm behouden en opgenomen onder een iets grotere kap. Het nieuwe volume in houtbouw blendt zich als losse toevoeging soepel in het geheel.
Maar ook bij minder spectaculaire woningen probeer ik de originele opzet en intenties te begrijpen, de ontwikkelingen in de tijd te ‘lezen’ en daar terughoudend op aan te sluiten. Het zal nog even geduld vergen voordat ik een aantal van mijn gerealiseerde projecten op de plaat en ergens digitaal zal hebben staan.
Waarom ben je VIBA lid?
„Tijdens de master heb ik een aantal extra vakken gevolgd en afgerond voor een extra duurzaamheid certificaat bij mijn diploma. Daarna kwam ik op enkele kleinere bureaus te werken, wat een leerzame periode was, maar vooral de traditionele bouwmethoden werden gehanteerd. De laatste jaren voelde ik me steeds minder senang bij deze manier van werken, omdat het steeds meer als een doodlopende weg voelde.
Mede omdat ik niet de welwillendheid voelde om de omslag te gaan maken naar manieren met bouwen voor de toekomst, heb ik ontslag genomen bij het bureau waar ik op dat moment in dienst was.
In mijn zelfstandige projecten probeer ik steeds meer aandacht te implementeren voor de ecologische impact van mijn ontwerpen en voorstellen. Denk daarbij vooral aan de basale stappen als overschakelen naar volledige houtbouw, natuurlijke isolatiematerialen en afwerkingen.
Om mezelf op dit vlak meer te ontwikkelen, heb ik gezocht naar contacten welke werkzaam waren in deze hoek. Een Viba lid wees me op het bestaan van deze club en ik heb me direct aangemeld voor de eerste meeting. Dat was een praktijkcafé in Den Bosch. Direct bij deze eerste avond was de besproken thematiek erg inspirerend en triggerend. Als persoon ben ik geen netwerker en heb ik ook een lichte aversie tegen netwerkclubs. Maar Viba voelt vooral als een warme en oprechte club mensen die zeer passievol met hun vak en de toekomst van het bouwen bezig zijn.“
Waar gaat het met de VIBA naar toe?
„Dit vind ik een lastige vraag om nu al te beantwoorden in mijn verse lidmaatschap. Maar ik sluit me aan bij het antwoord van Rinse. Ik hoor steeds meer geluiden om me heen met een groeiende aandacht voor- en focus op biobased bouwen. Dit zal natuurlijk ook deels komen omdat mijn interesse hieromtrent groeit.
De combinatie van circulair en bio-based voelt voor mij als de enige route met toekomstig perspectief. En VIBA heeft daar volgens mij een rijke ervaring in.
Ik ben benieuwd wat de doelstellingen zijn van VIBA in de toekomst. Ik denk dat deze club mensen een enorm rijke bagage aan kennis en ervaring heeft, wat nu nog in in een kleine cirkel blijft. Ik zou me kunnen voorstellen dat men met meer verbreding van de mogelijkheden om meetingen te volgen, ook een breder geïnteresseerd publiek bereikt zou kunnen worden. Ik denk dan aan een combinatie van fysieke aanwezigheid en digitale stream. Daarmee zou het ook vanuit de uithoeken van Nederland gemakkelijker zijn om betrokken te raken.“
Hoe engageer je conservatieve bouwers?
„Bij alle maatschappelijke discussies over milieu, energie, leefstijl en ook bouwen zijn al deze aspecten in elkaar verweven. Ik ben me geleidelijk bewuster geworden dat ik/wij zelf ook mogen nadenken over ons eigen consumptiegedrag en leefstijl. Je kunt jezelf daar ook gek in maken! Een voortdurende strijd tussen idealen en realisme. Ik heb ervaren dat je niet eindeloos moet proberen traditionele architecten en bouwers hun besef om te turnen.”
Hoe doorbreek je belemmeringen? Met humor?
“Haha, dat is niet mijn sterkste eigenschap. Maar goede voorbeelden tonen over woongezondheid, vochthuishouding, comfort-ervaring kunnen helpen. Ikzelf heb ervaren dat een wollen trui prettiger is dan een fleece.“
Wat is jouw antwoord op de doorgeefvraag van Rinse: Hoe zorg jij ervoor dat er ruimte is in jouw ontwerpen voor andere (zoog)dieren dan jouw opdrachtgevers en dragen zij in jou visie ook bij aan een beter ontwerp?
„Voor zowel mijn eigen projecten als binnen mijn nieuwe aanstelling als architect bij adviesbureau Atriensis verdiep ik me in de mogelijkheden voor de verbetering van biodiversiteit. Dat focust zich nu vooral op vleermuiskasten, vogelnest mogelijkheden in de gevel dak detaillering en type beplanting voor bijen/insecten vriendelijke groendaken. Eerlijk toegegeven, zoogdieren hebben tot op heden nog weinig aandacht in mijn ontwerpen. Ook op dit vlak leer ik nog graag bij! Ontdekken waar de grootste behoefte ligt.“
En welke is jouw doorgeefvraag?
Welk argumenten worden het meest opgepikt om mensen te enthousiasmeren in biologisch bouwen?
Wie roept daar in het struikgewas?
Tegen het eind van ons interview proberen we de mens Thijs nóg nader te doorgronden. Zijn drijfveren (zover hierboven al niet benoemd) en roepingen. We lezen dat hij in 2017 twee jaar lid was van de Haagse werkgroep „Milieu, Ruimte en Wonen“ bij Groen links. Dat hij in 2014 cursusmateriaal ontwikkelde voor basis bouwvaardigheden in Nicaragua. Dat hij langjarig werkt aan haalbaarheidsstudies voor herbestemming op Landgoed De Berkt in zijn geboortedorp.
Thijs vertelt:
„Ik wilde ervaring opdoen om met mensen aldaar samen te werken en er zelf veel te leren. Welke wederzijdse kennis kan ons samen vooruit brengen? Wat al deze interesses samen brengt is vooral gebaseerd op een gevoel / zorg voor gerechtigheid. Afkomstig uit een meer traditionele Brabantse omgeving vond de omslag voor mij plaats in Delft zowel sociaal als inhoudelijk. Ik trok op met een heel inspirerende club mensen aan de TU met ook veel internationale medestudenten.
Nu terugkijkend en -denkend heeft de stap om vanaf de universiteit vol idealisme een draai te vinden in de ‘bouwpraktijk’ me veel moeite gekost. Tot op de dag van vandaag is dat een flinke zoektocht, waarbij ik de illusie inmiddels achter me heb gelaten om het eindpunt ervan ooit te vinden.