Adriaan van Mierlo: “Jouw oplossing lukt altijd als je de tijd neemt. ”
Onze gast ken ik inmiddels ruim tien jaar. Dat hij nu mijn gast is, moge geen toeval zijn. Hij was immers de laatste directeur van VIBA-EXPO. De door mij beoogde Woongezond Experience kan een VIBA-EXPO 2.0 worden. De titel boven dit interview is ook een goed advies daartoe.
De man die tijdens onze VIBA café’s onze huisbaas was met Jan van Holstein als gastheer gaan we hierna wat beter kennen.
Wie ben je?
Adriaan van Mierlo, geboren 12 maart 1942. Na mijn opleiding in meettechniek, werd mijn leven gevuld met vele functies in werkverband, openbaar bestuur en nevenactiviteiten. Echtgenoot van Mariëtte en vader van drie zoons en acht kleinzoons.
Men noemt mij al vele jaren een ‘integralist’ of een ‘bestuurder’.
Wat is jouw kerndrijfveer?
Mijn integraliteit, van vele markten thuis én het grote overzicht. Bijna alles werd ‘gemotiveerd’ door anderen. Wellicht als Pipi Langkous: “Ik heb het nooit gedaan dus ik zal het wel kunnen”. Ik heb nooit zelf posities geambieerd; “Dit wil ik persé bereiken of gaan doen”, het kwam altijd een beetje door een drang van anderen die vonden dat ik iets zo goed zou kunnen en dan moest ik dat maar gaan doen. Zo ben ik ook bij de VIBA-Expo terecht gekomen. Van huis uit werktuigbouwkundige, was ik niet met milieuzaken bezig. Toen ik uit de politiek ging rond de eeuwwisseling, ben ik na een jaar of vijf door de gedeputeerde in Brabant gevraagd het milieuplan in de provincie integraal op te zetten. Als een groentje ben ik groen geworden.
Wat doe je?
Komend jaar ga ik ‘met pensioen’. Ik ben voor het eerst in mijn leven aan het nadenken hoe ik mijn toekomstige vrije tijd ga indelen. Momenteel ben ik de Stichting VIBA-Expo aan het opheffen na daar vanaf 2010 kartrekker te zijn geweest.
Curriculum vitae vol kleine lettertjes
Uw reporter moet bijna een vergrootglas erbij nemen om Adriaan’s CV te lezen; héél veel werkkringen en bestuursfuncties in bedrijfsleven, openbaar bestuur. Blijkbaar zijn de lettertjes in de loop der jaren kleiner geworden om alles op één A4’tje te vatten. Adriaan die 12 maart 2022 tachtig jaar wordt: “Dat krijg je als je je hele leven lange werkdagen maakt, méér dan de gemiddelde mens.” Overigens waarschuwt onze gast, dat hij nooit zijn verjaardag heeft gevierd. Ja, zijn (klein)kinderen komen langs, maar altijd op andere dagen.
Neem de tijd!
Adriaan vertelt over Rijksweg 264. Hij moest 33 stoplichten voorbij om van zijn woonplaats Drunen naar Eindhoven te rijden. Men wilde een nieuwe weg aanleggen dwars door natuurgebieden. “We hebben twintig jaar geknokt. Daarna lag er wel de A2 door de Rijksweg 264 op te krikken, met nog maar één stoplicht. Zo lang kunnen processen duren. Als je de tijd neemt, volhoudt, dóórgaat, dan lukt alles! Als je haast hebt, kun je veel teleurstellingen ontmoeten. Ik heb weinig teleurstellingen in mijn leven beleefd.”
Bijna een BN’er
Adriaan vinden we zelfs op Wikipedia. Dan moet je wel zijn opgevallen. Dat zit zo: In zijn politieke loopbaan was hij lid van Provinciale Staten van Noord-Brabant (1974-1987).
In 1977 was Van Mierlo ruim drie maanden als ‘opvolger’ lid van de Tweede Kamer. Hij volgde Bram Stemerdink op, die in september 1977 na drie maanden Kamerlidmaatschap en ministerschap gecombineerd te hebben, ervoor koos minister te blijven. In 1977 koos Adriaan er voor om geen kandidaat meer te zijn voor de verkiezingen van de Tweede Kamer, omdat hij zijn baan als bestuurder van de faculteit Scheikundige Technologie op de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) veel meer genoegdoening vond geven.
Hij was gemeenteraadslid (1998-2006) en wethouder van Heusden (2006-2010). In 2010 zette hij een punt achter zijn carrière in de politiek én zijn bestuurlijk werk op de TU/e.
Hoezo Partij van de Arbeid?
Mijn vader komt uit een schoenfabrikanten familie. Als kind verbaasde het mij hoe arbeiders achter de lopende band werden opgejaagd. Voor mij stond toen al vast dat ik een linkse rakker zou worden. Adriaan komt vanuit zijn praktijk (“Nee ik ben geen politicus maar bestuurder”) met het advies: “Luister goed naar mensen – ze bedoelen vaak iets anders dan ze zeggen. Laat ze vertellen! Laat ook je eigen kwetsbaarheid zien, dan komt de ander naar je toe. Daarna liggen de oplossingen voor het oprapen.”
Waarom ben je VIBA lid?
De aantrekkingskracht zat bij mij in het ‘Integrale’ en ‘Bio’ ‘Logische’ architecturale denken en werken van de verenigingsleden. Kortom ‘allesomvattend’ en ‘lerend van het leven’ ‘rationeel juist (zuiver denkend)’.
Afstand neem ik van het ‘geloof’ in de meerwaarde van de spirituele holistische benaderingen. Vooral het verleden – tot en met begin vorige eeuw – toonde aan dat deze onwetenschappelijke denkwijzen niet leiden tot meer heil voor alle mensen.
Spiritualiteit?
Natuurlijk heeft ieder mens spiritualiteit in zich. Maar ik verzet mij tegen goeroes, dominees en priesters die door spiritualiteit er zelf beter van willen worden. Opmerkelijk: Adriaan geeft bomen als voorbeeld. Ze staan naast elkaar maar ze hebben daar beneden een uniek netwerk. Zo is het ook in de maatschappij. Als je goed doorvraagt, verder kijkt, dan sta je versteld hoeveel lijntjes er tussen de mensen lopen.
Interviewer doet nog een poging dat ook te betrekken op spirituele verbinding tussen mensen en komt bij Adriaan niet verder dan de ‘erkenning’ dat zaken als telepathie wel bestaan.
Waar gaat het met de VIBA naar toe?
Als de spirituele holistische benadering niet wordt losgelaten, blijft VIBA in het verleden hangen en verworden tot een elitaire ‘sekte’.
Als men oprecht inhoud wil geven aan ‘Duurzame Ontwikkeling’ en de (17) ‘Duurzame Ontwikkelingsdoelen’ dan kan VIBA een gouden toekomst tegemoet zien.
Wat is jouw antwoord op de doorgeefvraag van Werner:
Hoe belangrijk is het voor mensen om te leven in een woning van natuurlijke materialen en hoe uit zich dat?
Vele ‘natuurlijke materialen zijn niet alleen milieuvriendelijk, maar ook giftig en schadelijk’ voor mens, dier en plant.
In en op de aarde bieden alle materialen samen een integrale balans die een leefbare wereld mogelijk maakt voor mens en dier. Selectief alleen ‘natuurlijke’ materialen gebruiken (voor bijvoorbeeld woningen) tast de aarde aan. Die aantasting is zeker op termijn kostbaar en in de regel alleen haalbaar en gewenst door de ‘happy few’.
N.B.: Duurzaamheid’ is een sleets begrip dat vooral het ‘halen, hebben en houden’ versterkt en niet het vernieuwende en innovatieve van ‘ontwikkeling’, zonder aantasting van de aarde.
Wat weten we nog niet, Adriaan?
Zoals gebruikelijk vraag ik nog door om ons te laten verrassen. Adriaan is geen sporter. “Hekel aan alles wat langzaam gaat. Dus niks wandelen of fietsen!” Wat gaat dan wél snel? Hij vertelt dat hij een grote groep mensen – van eenvoudig tot hoogbegaafd – helpt bij het technisch en softwarematig onderhoud én gebruik van hun computer. Ook gaf hij cursussen in computergebruik aan secretaressen. En lezen? “Ja, dan alleen functionele boeken. Over democratie, bomen, techniek, zeer gevarieerd. Zo verslind ik per jaar zo’n 20 tot 40 boeken, veelal als e-boeken die ik deel met vrienden.”
Welke is jouw doorgeefvraag?
Als VIBA inhoud geeft aan de ‘Duurzame Ontwikkeling’ en met name de ‘Duurzame Ontwikkelingsdoelen’ (17 SDG’s) kan VIBA dan een mooie toekomst tegemoet zien?
Adriaan van Mierlo’s boekentips
Het boek ‘De Waterstof Economie’ heeft bij mij de grootste indruk gemaakt. Daarvan is De Derde Revolutie een goede uitwerking.
Mijn indrukwekkendste boeken van deze laatste 20 jaar zijn: 1. De Waterstof Economie 2004 – Jeremy Rifkin, 2. De Derde Industriële Revolutie – Jeremy Rifkin, 3. De natuur als uitvinder – Ylva Poelman, 4. Leren van de natuur – John J. Videler, 5. Het Verborgen Leven Van Bomen – Peter Wohlleben, 6. De meeste mensen deugen – Rutger Bregman.
Dankjewel Adriaan,
Wilco
