Op een warme zomerdag, vrijdag 19 juni 2019 hebben 6 HE-leden gebruik gemaakt om de expressionistische villa Wylerberg naar ontwerp van Bauhaus directeur (Bauhaus Weimar 1926-’30) en architect Otto Bartning te bezoeken met Juri Czabanowski als gids. Een concert van Phil Collins in het Goffert Park had bijna roet in het duurzame excursie-eten gegooid. Gelukkig kon toch in volle zon nog genoten van een markante villa ontworpen in de expressionistische stijl (bouwtijd 1920-’24), in de vorm van een plattegrond (7-hoek) van een kristal; met andere woorden kristallijne expressionistische bouwkunst. Uniek is dit icoon gelden tegen de helling van de Duivelsberg, een weergaloos natuurgebied tegen de Duitse grens. Beiden, de villa alsook de ligging als genius loci [Christian Norberg-Schultz 1979] zijn Unesco-waardig. Vanwege privacy huisbewoning kon de villa niet van binnen worden bezocht. Eerst gaf Czabanowski een korte uitleg over het Expressionisme in de Kunst en ook de Bouwkunst.
De opdrachtgeefster mevrouw Marie Schuchter, bevriend met Helene Kroller-Muller sinds de schooltijd, verzamelde expressionistische avant-garde kunst. Haar verzameling is tijdens de bezetting spoorloos verdwenen tot heden. Na deze uitleg volgde een rondgang rondom de villa Wylerberg, die van elk zijde anders oogt en zich kenmerkt door de vele hoeken (Duits: Falten-Ecken; polygonale bouwkunst). Alleen het dak is reeds een bouwkundige ervaring. Via de ramen, velen eveneens onder een hoek gekanteld, kon een indruk vergen worden van de indrukwekkende concertzaal. Czabanowski wees op de uniciteit van deze concertzaal naar ontwerp van een bevriende kunstenaar van Otto Bartning. Sinds een aantal jaren is deze concertzaal het podium voor de ‘groene concerten’ , die hier jaarlijks 4 x per jaar plaatsvinden op zondagmiddagen, matinees dus van de bovenste plank. Zij worden georganiseerd door Jeroen van Zuylen, tevens SOVON-medewerker (Vogelbescherming en -telling organisatie). SOVON was eerst hier gevestigd, nu op het universitaire campus van de Radboud Uni Nijmegen (RUN). Helaas konden de 4 concerten i.v.m corona dit jaar (2020) geen doorgang vinden.
U bent allen hartelijk uitgenodigd om hier eens te genieten van de buitengewone akoestiek en muziekklank van gerenommeerde musici.
Daarnaast is het aan te bevelen om vooraf of achteraf een wandeling t maken , bijvoorbeeld door het zgn. ‘filosofen-pad’ en vanuit een hoog gelegen punt uit te kijken over het Ooy-gebied tot ver in Duitsland.
Na de gidstour volgde op de terugweg een korte uitleg van enkel architectonische hoogstandjes op weg naar huize Czabanowski; o.a. Dogon-dorp gesitueerd in het Afrika Museum in de Heling Land Stichting naar ontwerp van dr.ir. Wolf Schijns (vroeger hoofddocent aan e TU./e, gepromoveerd bij prof. Peter Schmid), een senioren-vestiging, De Cirkel in de Nijmeegse wijk Hatert naar ontwerp van Theo Bos, een leerling van Aldo van Eyck, in het Structuralisme. Deze architectonische stroming verwierf in het na-oorlogse Nederland wereldfaam met gebouwde iconen als het Burgerweeshuis van Aldo van Eyck, Centraal Beheer naar Herman Hertzberger en de Kubuswoningen in Helmond en Rotterdam en de Kasba in Hengelo, allen naar ontwerp van Piet Blom.
Thuis volgde een vegetarische maaltijdsoep met drank en vruchten waarna de HE-leden getrakteerd werden op een PPP-lezing over ‘Het Futourisme, een integrale duurzame levensvisie’, waaraan Czabanowski sinds 2016 intensief onderzoek pleegt (eerder reeds tijdens VIBA-cafe op 4 april 2019 gegeven). Diverse publicaties in vorm van artikels heeft hij op zijn site op Linked In gepubliceerd.
Graag nodigt architectuur- en kunsthistoricus Czabanowski ook andere VIBA-leden uit om zijn archi-gidstour naar villa Wylerberg te ondergaan; wie weet vooraf aan een ‘groen concert’, zodat ook het prachtige interieur (zie foto 3) kan worden beleefd en van oor strelende muziek in deze concertzaal genoten, zodat meerde zintuigen aangenaam geprikkeld worden.
